14.246 + 1.400 + Annie

Dit is de streek van de veldslagen van de eerste Wereldoorlog. Op schootsafstand liggen een Duits en een Amerikaans militair kerkhof. Het Amerikaanse is het grootste in Europa. Hier liggen 14.246 jonge mannen begraven, alle gesneuveld in september, oktober of november 1918. Elk graf is gemarkeerd met een wit kruis (13.978) of een davidster (268). Ze staan in rijen van twee en drie meter van elkaar af. Het was er doodstil, om vier uur vanmiddag. Je hoorde alleen vogels. Vier mannen waren aan het werk: het kerkhof is prachtig onderhouden, het gras strak geschoren. Ik telde vijf andere bezoekers: een Brabants echtpaar en drie motorrijders, met Brits kenteken.
De begraafplaats ligt op het hoogste punt in de omgeving en is ommuurd - een lage natuurstenen muur. Bij de kapel hangen Amerikaanse vlaggen aan zeer hoge masten. Bij een enkel graf liggen bloemen. De mooiste liggen bij dat van Andrew Paul, pvt. 11 inf. 5 div. Een schitterend boeket, vers en fleurig.

Op het Duitse kerkhof liggen 1.400 militairen begraven. Hier geen kruisen of sterren, alleen hoge bomen om een eenvoudig grasveld langs de D998.

Een paar kilometer eerder aan de D998, tussen Dun sur Meuse en Bantheville, staat een gedenkteken voor een vrouw, of een meisje - verdere uitleg ontbreekt. Het is een roofvogel, de vleugels vormen een kruis. Er ligt een bosje vergane bloemen bij, in folie verpakt. Annie, staat er op, 14-05-2006.

De reis hier naar toe ging over de heuvels en door de bossen, en later over een glooiend parklandschap. Het regende urenlang onafgebroken. Toen bleek dat je niet veel hebt aan waterdichte fietsschoenen: de regen stroomde er langs m'n benen gewoon in, tot het water om m'n enkels klotste.

Dit gedeelte van Frankrijk komt weinig gastvrij over. De dorpen zijn leeg, de laatste winkel en het laatste café is bijna overal gesloten. In het café dat ik uiteindelijk vond keek de waardin me bijna de deur uit. Met tegenzin gaf ze me koffie en een sandwich. Ik was blij dat ik na een half uurtje weer lekker naar buiten kon, de kou en de regen in!

s'Middags werd het droog en als het een beetje meezit kan ik morgen ook droge schoenen aan. Ze staan in de avondzon, die nog even goed z'n best doet. Hier is het trouwens goed toeven: een Nederlands paar heeft in een oude officierswoning een paar schitterende chambres de hotes ingericht en serveert een heerlijke maaltijd.

(Km 673)